Bamž a my

Łužyski raj

„Smy bamž“. Tak znějašo nadpis nimskego casnika, ako běšo konserwatiwny nimski kardinal J. Ratzinger na coło katolskeje cerkwje dojšeł. Dłujcko jo ceły swět bjatował, až se katolska cerkwja musy pógnuś. Nic njejo se pśeměniło. Něnt njamógu wěcej swójima wócyma wěriś, gaž wiźim, co se w Romje tšoj. Jadnory cłowjecny bamž, kótaryž se njepomjenijo jano Franciskus, ale teke wopytujo jadnaś ako ten swěty z Assisi. Pšaša swójich wěrjecych, kak kśě žywe byś. Komunistisku Kubu woglědajo a amerikańskemu kongresoju angažěrowanje ewangelij rozkłaźo. Popularne bamže smy južo žedne wiźeli, ale někogo ako togo? Wugranja se jasnje w pšašanjach wobswěta a marska njespšawny kapitalistiski pórěd swěta. Pó nejnowšem katolske manźelstwa se móžo „anulěrowaś“, což snaź jano dla wobchowanja naglědnosći jo druge słowo za rozwěrowanje. Jano ten, kenž se pśeměnijo, wóstanjo sebje zwěrny – to jo reformacija. Bamž ako reformator?

A co se tšoj pla nas w ewangelskej cerkwi? W lěśe 2017 swěśimy 500. wrośenicu reformacije. Lutherowe teze su swět pśeměnili. Směšnje jo, gaž se wu nas něchten jano kostiměrujo ako reformator. Łužyski cerkwiny źeń w juliju 2015 jo znjewužył prowincielny žortaŕ městnego źiwadła, aby se pśewoblakł ako Martin Lausitz, alias M. Luther. Intendant sam jo se wopytał ako komediant a pśibił 95 póchmurnych „nowych“ tezow na źurja Nimskeje cerkwje. „Z lubosći k wěrnosći“ njejo nic drugego ako znate stojnišćo towaristwa „Pro Lausitz e. V.“ prezentěrował. K tomu kapała górnikow jo wjasołu dujarsku muziku grała. „W mjenju lužyskeje domownje“ jo pśipowěźeł gódnotu brunice a napominał na dalejwótbagrowanje serbskich jsow. Toś te tezy njejsu zakład dialoga. W tezach se namakajo sady ako nimski energijowy pśewrot by škóźeł šćitoju wobswěta a klimy. Łužyski raj by trjebał teke brunicu. Kake reformatoriske myslicki źe te su? Naše stare pśisłowo ga groni, až cart jo brunicu pla nas zakopał. Ten Martin Lausitz smjerźi za šwabelom.

Łužyski cerkwiny źeń jo był městno za wuwěrne wuměnjenje měnjenja, kak pśichod pla nas ma wuglědaś. Weto by se žycył jasne słowo swójeje cerkwje pśeśiwo takim njerozymnym tezam energijoweje pśeśiwneje reformacije. Abo pśeśiwo mjazynarodnemu wikowańskemu dogronoju TTIP, ako jo to ten kritiski bamž cynił.

Martin Luther njejo kśěł cerkwju rozšćěpiś, ale ju wjasć na pšawu drogu Kristusa, Bóžego pisma a wěry. Woborał se instrumentalizěrowanjeju za druge zaměry. Brachy w cerkwi ako wótpustk a korupciju jo wehementnje šwikał. Z togo rezultěrujo, až njejźo bźez demokratiju, abo z słowam reformacije, cerkwja trjeba mjeršnikojstwo wšych wěrjecych. Jadnorje gronjone: Cerkwja to smy my! Ale nic jano cerkwja. Ceła towarišnosć trjeba spšawnu diskusiju bergarjow, politikarjow a góspodarstwa, kak pśichod našych stronow ma wuglědaś. Na derjeměśe – gaž pomjenijomy sakramenta Jezusa Kristusa we formje klěba a wina někak modernjejše – dej wše byś wobźělone. Wobchad z našymi ressourcami nastupa wšych. Wóni njesměju jano profitam cuzych koncernow słužyś.

Za mnjo Luther njejo swěty. Znajom teke jogo brachy. Jogo rebelija a jogo nastajenje stej ale nadalej wažnje za naš swět, kenž, to se wě, njejo ten samski ako pśed 500 lětami. Bibliske słowo nadalej płaśi „Nicht njamóžo dwěma knězoma słužyś. Njamóžośo Bogu słužyś a mamonu.“ Źinsa groni reformacija, gromaźe pśeśiwo góspodarskim njespšawnosćam we swěśe a znicenjeju domownje z póžednosći za profitom se jasnje wugroniś. Pón smy wše bamž.

Ako komentar z cerkwinego wiźenja zjawjona pód titelom „Fryšny wětš za reformaciju“ w Nowem Casniku 2015.
Grafika Lausitzkirchentag.

Advertisement